خلاصه متن
فدرال رزرو دیروز همان‌طور که انتظار می‌رفت نرخ بهره را ۲۵ واحد پایه کاهش داد. این اقدام واکنش بزرگی در بازار نداشت چون سرمایه‌گذاران از قبل آن را پیش‌بینی کرده بودند. با این حال سهام حساس به نرخ بهره از ابتدای سال رشد چشمگیری داشته‌اند.
در همین زمان، تسلا با هدایت ایلان ماسک در تلاش است ارزش بازار خود را به ۸ تریلیون دلار برساند. اما آیا اهداف بلندپروازانه او شدنی هستند؟
همچنین، یک موضوع مهم در دنیای اقتصاد و فناوری این است: آیا هوش مصنوعی باعث حذف مشاغل سطح پایه شده یا دلایل دیگری پشت دشواری ورود فارغ‌التحصیلان تازه‌کار به بازار کار قرار دارد؟
فدرال رزرو و کاهش نرخ بهره
فدرال رزرو نرخ بهره را یک‌چهارم درصد پایین آورد و احتمال کاهش‌های بیشتر در سال جاری و آینده را اعلام کرد. بازار اوراق و سهام‌های حساس به نرخ بهره این تصمیم را از قبل پیش‌بینی کرده بودند. بازده اوراق ۱۰ ساله خزانه‌داری از ۴.۵۹٪ به حدود ۴.۰۶٪ کاهش یافته و نرخ وام مسکن نیز به ۶.۳۵٪ رسیده است.
این تغییرات باعث رشد قابل‌توجه بخش‌های بانکی و ساختمانی در شاخص S&P 500 شده است. با وجود این، در روز اعلام تصمیم، بازار واکنش خاصی نشان نداد زیرا اثرات مثبت قبلاً در قیمت‌ها لحاظ شده بود.
پاداش بزرگ ایلان ماسک در تسلا
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، اخیراً یک میلیارد دلار سهام خرید و بلافاصله پس از آن هیئت‌مدیره بسته پاداشی عظیم برای او تصویب کرد. این پاداش می‌تواند تا ۹۰۰ میلیارد دلار ارزش داشته باشد.
اهداف ماسک شامل تولید ۲۰ میلیون خودرو، عرضه یک میلیون تاکسی خودران، رسیدن به ۱۰ میلیون اشتراک فعال برای رانندگی خودکار کامل، توسعه ربات Optimus، افزایش سود عملیاتی و رساندن ارزش بازار به ۸.۵ تریلیون دلار است.
این اهداف بلندپروازانه هستند و برخی مانند تاکسی‌های خودران و ربات‌ها با رقابت جدی شرکت‌هایی که روی هوش مصنوعی و رباتیک سرمایه‌گذاری کرده‌اند (مثل BYD چین و بوستون داینامیکس آمریکا) روبه‌رو هستند.
بازار کار و نقش هوش مصنوعی
نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان جدید دانشگاهی در آمریکا به ۴.۸٪ رسیده که بالاتر از میانگین کل کارگران (۴.۰٪) است. این موضوع نگرانی‌های زیادی ایجاد کرده و بسیاری آن را به هوش مصنوعی نسبت می‌دهند.
دیدگاه‌ها در مورد تأثیر هوش مصنوعی:
- هوش مصنوعی مقصر است: طبق نظرسنجی Cengage، ۷۵٪ کارفرمایان قصد دارند در سال ۲۰۲۵ نیروی تازه‌کار کمتری استخدام کنند و ۴۶٪ دلیل آن را تغییرات ناشی از هوش مصنوعی می‌دانند.
- هوش مصنوعی مقصر نیست: تحقیقات NBER نشان می‌دهد شرکت‌های مجهز به AI ساختار ساده‌تر و نیروی کار بیشتری در سطح پایه دارند، در حالی که مدیران میانی کاهش یافته‌اند. در این شرکت‌ها نیاز به متخصصان داده و IT بیشتر شده است.
- عوامل اقتصادی: بی‌ثباتی اقتصادی، تعرفه‌ها و کاهش اعتماد مدیران عامل نیز مانع استخدام نیروهای تازه‌کار شده است.
- رقابت بیشتر: افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان باعث شده تازه‌کارها با افراد باتجربه‌تر رقابت کنند.
رشته‌هایی با نرخ بیکاری بالاتر
- انسان‌شناسی (۹.۴٪)
- فیزیک (۷.۸٪)
- مهندسی کامپیوتر (۷.۵٪)
- طراحی گرافیک (۷.۲٪)
- هنرهای زیبا (۷٪)
- جامعه‌شناسی (۶.۷٪)
- علوم کامپیوتر (۶.۱٪)
این آمارها نشان می‌دهد که هوش مصنوعی تنها یکی از عوامل است، اما شرایط کلی اقتصادی و افزایش رقابت دانشگاهی نیز نقش مهمی دارند.
جمع‌بندی
کاهش نرخ بهره، برنامه‌های جاه‌طلبانه تسلا و چالش‌های بازار کار همگی نشانه‌هایی از دگرگونی‌های عمیق در اقتصاد جهانی هستند. در این میان، هوش مصنوعی نقشی محوری ایفا می‌کند؛ چه در صنعت خودرو، چه در رباتیک و چه در تغییر ساختار بازار کار.
برای بررسی بازار کار فارغ‌التحصیلان NBC News و تحلیل خروجی‌شغلی بر اساس رشته در New York Fed بررسی کنید.
